İlk yardım

Merhaba Takipçilerim,

Bu yazımda sizlere bugün başımdan geçen bir olayı ve ardından yaşananları anlatacağım.

Okulda geçirdiğim her günün akşamında olduğu gibi evime dönüyordum. Belediye otobüsüyle Boğaziçi Köprüsüne yaklaştığımızda otobüsteki diğer yolcuların ayaklandığını gördüm. Ben ters yönde oturduğumdan arkamda ne olduğunu göremiyor, müzik dinliyor olduğumdan da neler konuşulduğunu duyamıyordum. İnsanların yüz ifadelerinden birşeylerin ters gittiği anlaşılıyordu. Arkama döndüm ve bir adamın otobüsün içinde yerde yattığını gördüm. Adamın başına birkaç kişi toplanmış ve yardım etmeye çalışıyorlardı. Herkes adama birşeyler sorup ne olduğunu anlamaya çalışıyor, ama baygın adamdan ses gelmeyince hiçbirşey yapamıyorlardı. İlk önce bayıldığını düşünüp ayaklarını havaya kaldırdılar, herhangi bir değişiklik olmadı. Daha sonra adamın ağızından kan sızmaya başlayınca birisi sara krizi geçiriyor olabileceğini söyledi, ve herkes durdu kimse ne yapılacağını bilmiyordu...

Az sonra adam uyandı, çok bitkin, solgun, ağzı yüzü kan olmuş bir biçimde etrafına bakındı, neler olduğunu anlamaya çalıştı. Yardımcı olanlar adamı bir koltuğa oturttu, su içirmeye çalıştı fakat adamın bilinci hala tam olarak yerine gelmemişti. Bir kaç dakika içinde ambulans geldi ve adamı ambulansa aldılar. Sonrasında yaşananları bilmiyorum, umarım durumu iyidir...

Bu ve benzeri bir çok olay, 17 milyon kişinin yaşadığı İstanbul’da hergün onlarca kez yaşanıyor olabilir. Bindiğim otobüste ki 50 kişiden, bende dahil hiçbiri, adamın ne sara krizi geçirdiğini anlayabildi, ne de anladıktan sonra gerekli ilk yardımı yapıp, adamın dilini ısırmasını engelleyebildiler. Bu olay beni çok etkiledi. Yaşanan çaresizlik, yardımcı olmaya çalışanların boşa çabalamaları, adamın ağzından boşanan kan hala gözümün önünden gtmiyor. Eve geldiğimde bu gibi durumlarda ne yapılabileceği konusunda ufak bir araştırma yaptım ve bunları sizlerle paylaşmak istiyorum. Umarım gerçekten takipçilerim vardır ve şimdiye kadar bu blog da yayınladığım boş bilgiler yerine insan sağlığını vehayatını ilgilendirebilecek bu bilgileri aklııarının bir köşesine yerleştirirler.

Gelelim bilgilere,

Öncelikle solunum sistemi ile ilgili rahatsızlıklar için http://www.acilveilkyardim.com/ adresini incelemenizi isterim. Vereceğim diğer bilgilerde yine aynı adresten alınmıştır.

-Bayılma

Dolaşım bozukluğundan kaynaklanır. Bayılan kişi hemen yatırılmalı ve bacakları havaya kaldırılarak kan dolaşımı desteklenmelidir. Sıkı kıyafetler gevşetilmeli, yüze su serpilerek yada güzel/kötü kokular koklatılarak kişi uyarılmalıdır. Kişi ayıldığında açlık ve tansiyon durumu sorgulanmalıdır. Kişi açlıktan bayılmışsa şekerli içecekler, tansiyon düşüklüğünden/sıvı kaybından bayılmış ise ayran benzeri tuzlu içecekler verilmeli ve kişi dinlendirilmelidir. Baygınlık hali 5 dakikadan fazla sürerse tıbbi yardım alınmalıdır.

-Şeker

Şeker hastaları yükselen ya da düşen şeker değerleri nedeniyle fenalaşabilir veya bayılabilirler. Kişinin şekerinin düştüğünü, bayılmasından, hızlı nabzından, soğuk ter atmasından, cildinin soluk olmasından anlayabiliriz. İlk yardım amaçlı olarak kişiye şeker yada şekerli içecekler veriebilir, eğer durum devam ederse en yakın sağlık kuruluşuna sevk edilmesi hayati önem taşır.

Kişinin şekerinin yükseldiğini, çürük elma kokan nefesinden, hızlı fakat zayıf atan nabzından, kızarmış ve kuru cildinden, yavaş yavaş gelişen bilinç kaybından anlayabiliriz. Bu durum ortaya çıktığında durum yavaş yavaş kötüleşir ve kişi hemen en yakın sağlık kurumuna yetiştirilmelidir. Baygınlık gerçekleşirse kişinin solunum yolunun açık tutulmasına özen gösterilmelidir.

-Sara Krizleri

Sara hastalığı, nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, beyinde elektriksel iletimin durması ya da değişmesi sonucu ortaya çıkan krizlere sebep olur. Kişi öylece dalıp bile süre sonra uyanabileceği gibi, kasılmalı krizlerde yaşayabilir. Sara krizinde hastaya yapılabilecek ilk yardım kendisine zarar vermesini engellemekten ibarettir. Kilitlenen çene aralanıp kişi dilini ısırmasın diye arasına metal olmayan (kalem mendil benzeri eşyalar) yerleştirilir. Kişi eliyle ve/veya başıyla ritmik hareketler yapıyorsa yaralanmaması için tedbir alınır. Hasta çeşitli uyarıcılarla (kolonya gibi) kesinlikle uyarılmamalıdır. Hastaya müdahale edilmemeli sadece kendine zarar vermeden kendine gelmesi beklenmelidir. Sara krizi beyin aktivitesi ile ilgili olduğu için dışarıdan müdahaleler yardımcı olmadığı gibi hastayı daha kötü durumada getirebilir.

-Kalp Krizi

Kalp krizi çeşitli nedenlerle (hareket, stres, heyecan, aşırı soğuk gibi) artan kan dolaşımı ihtiyacının kalp tarafından karşılanmaya çalışılırken gelişen oksijen yetmezliği sonucu ortaya çıkar. Çocuk yaşlardan itibaren her yaştan insanlar kalp krizi geçirebilirler. Kalp krizi küçük ve büyük kriz olarak ikiye ayrılabilir.

Kişi 3-5 dakika süreli göğsünde orta şiddetli ağrı hissediyorsa küçük kalp krizi geçiriyor olabilir. Dil altı hapı kullanarak ve dinlenerek bu durumdan kurtulabilir. Hasta sakinleştirilmeli ve kontrol için en yakın sağlık kurumuna sevk edilmelidir.

Kişi uzun süreli çok yoğun göğüs ağrısı yaşıyorsa, bu durum dinlense ve dil altı hapı kullansa da düzelmiyorsa, büyük kalp krizi geçiriyordur. Bu durumda, kişinin sırt üstü yatırılıp dinlendirilmesi, sakinleştirilip bu durumun düzeleceği konusunda destek verilmesi, korkusunun giderilmesi ve en yakın sağlık kuruluşuna acil olarak sevk edilmesi gerekmektedir. Kişini solunumu yada kalp atışı durmuşsa, suni solunum ve kalp mesajı ayrı ayrı yada birlikte uygulanması kişinin hayata döndürülmesini kolaylaştırır.

Kalp krizi bizleri yalnız başımızayken de yakalayabilir. Göğsümüzde ve sol kolumuzda hissedeceğimiz ağrı ile kalp krizinden şüphelenebiliriz ve bu durumda derin nefesler alıp kuvvetlice öksürerek kan dolaşımımızı sağlayıp en yakın sağlık kurumuna ulaşabiliriz.

-Beyin kanaması, Felç ve Koma

http://www.acilveilkyardim.com/ilkyardim/ozeldurumhastalik.htm adresinden çok detaylı bilgilere ulaşılabilir.

Hepimiz bu bilgilere günün birinde ihtiyaç duyabiliriz, çok sevdiğimiz ya da hiç tanımadığımız bir insanı yukarıda yazan basit işlemleri soğukkanlı bir biçimde uygulayarak ölümden yada yaralanmalardan koruyabiliriz.

Saygılarımla....